DC gerilimi dijital multimetreyle nasıl ölçülür?

1. Kadranı konumuna getirin. Bazı dijital multimetrelerde (DMM'ler) seçeneği de bulunur. Hangisini seçeceğinizden emin değilseniz daha yüksek gerilimlere uygun olan ile başlayın.

2. Önce siyah probu COM jakına takın.

Dijital multimetre ile dc gerilimini ölçme adımları.

3. Ardından kırmızı probları V ? jakına takın. Bitirdiğinizde probları ters sırayla çıkarın: Önce kırmızı, sonra siyah.

4. Test problarını devreye bağlayın: Siyah olanı eksi kutup test noktasına (devre topraklaması), kırmızı olanı artı test noktasına.

Not: Çoğu modern DMM, kutupları otomatik olarak algılar. DC gerilimi ölçümü yaparken kırmızı ucun pozitif bir terminalle ve siyah ucun da negatif bir terminal ile temas etmesi kritik önem taşımaz. Yalnızca probların zıt terminaller ile temas ettiğinde ekranda eksi simgesi gösterildiğine dikkat etmeniz yeterlidir. Analog multimetre kullanıldığında kırmızı uçlar her zaman pozitif terminalle ve siyah uçlar ise her zaman negatif terminal ile temas etmelidir. Aksi halde ölçüm cihazında hasar oluşur.

5. Ekrandaki ölçümü okuyun.

DC gerilimini ölçerken kullanılabilecek diğer faydalı işlevler

6. Modern DMM'lerde, varsayılan olarak kadranda seçilen işleve bağlı Otomatik Aralık Ayarlama yapılır. Belirli bir sabit ölçüm aralığı seçmek için istenen aralık seçilene kadar RANGE (ARALIK) düğmesine birkaç kez basın. Gerilim ölçümü daha düşük ayarı aralığında ise şu adımları uygulayın:

1. Test problarının bağlantısını kesin.
2. Kadran ayarını [mV dc symbol] olarak değiştirin.
3. Test problarını yeniden bağlayın ve ölçümü alın.

7. Sabit bir ölçüm yakalamak için HOLD (TUT) düğmesine basın. Ölçüm tamamlandıktan sonra görüntülenebilir.

8. En düşük ve en yüksek ölçümleri yakalamak için MIN/MAX (MİN/MAKS) düğmesine basın. DMM, her yeni değer kaydedildiğinde bip sesi çıkarır.

9. DMM'yi belirli bir referans değere ayarlamak için bağıl (REL) veya delta (?) düğmesine basın. Referans değerin altındaki ve üstündeki değerler gösterilir.

Not: Şu yaygın teknisyen hatasından kaçının: Test problarını yanlış giriş jaklarına takma. DC gerilimi ölçüyorsanız kırmızı probu A değil, V işaretli giriş jakına taktığınızdan emin olun. Ekranda dcV simgesi gösterilmelidir. Test problarını A veya mA girişlerine yerleştirmek ve ardından gerilimi ölçmek, ölçüm devresinde kısa devreye neden olur.

Gerilim Ölçümü Analizi

• Gerilim ölçümleri normalde a) belirli bir noktada gerilim olduğunu tespit etmek ve b) gerilimin doğru seviyede olduğundan emin olmak için alınır.
• AC gerilimleri büyük değişiklik gösterebilir (güç kaynağı değerinin -%10 ve +%5 kadarı arasında) ve devrede sorunlara yol açmaz. Ancak DC gerilimlerinde çok küçük değişiklikler bile sorun göstergesi olabilir.
• Gerilim değişiklikleri için kabul edilebilir kesin miktar uygulamaya bağlıdır. Örnek için aşağıdaki grafiğe bakın.
• Bazı DC uygulamalarında büyük DC değişimleri kabul edilebilir olmanın ötesinde kasıtlı olarak uygulanır.
  • Örneğin: Sağlanan DC gerilimi miktarı değiştirilerek DC motorlarının hızı ayarlanabilir. Bu uygulamada, DC motoru geriliminin ölçümü gerilim regülatörünün ayarına bağlıdır.
• DC gerilimi ölçümlerini alırken ve karşılaştırırken devredeki belirli değerler için üreticinin sağlamış olduğu teknik özelliklere bakın.

Yukarıdaki grafikte gösterildiği gibi, tamamen şarj edilmiş 12 V değerli bir otomotiv aküsü, 11,9 V ile 12,6 V (tipik olarak hücre başına 2,2 V) arasında değişen açık devre gerilimine sahip olabilir.

• 11,9 V değerinde bir ölçüm, akünün boşaldığını gösterir.
• 12,6 V değerinde bir ölçüm, akünün %100 şarj olduğunu gösterir. Bu değerlerin arasındaki ölçümler, şarjın %100'den az olduğunu gösterir.
• Biraz daha yüksek bir gerilim ölçümü veren akü (%3 ila %5), daha düşük gerilim ölçümü veren aküden çok daha iyidir. Normal gerilim değerinin altında bir DC gerilimi değişikliği sorun göstergesidir.

AC ve DC Gerilimi Ölçümleri

• Bazı uygulamalarda DC gerilimi ölçümleri AC gerilimi içeren devrelerde alınabilir.
• DC gerilimi ölçümünde maksimum doğruluk sağlamak için öncelikle AC gerilimini ölçüp kaydedin. Ardından AC gerilimi aralığıyla aynı olan veya bundan daha yüksek olan bir DC gerilimi aralığı seçerek DC gerilimini ölçün [RANGE (ARALIK) düğmesini kullanarak].
• Bazı DMM'ler bir sinyalin AC ve DC bileşenlerini aynı anda ölçüp görüntüleyebilir. DMM ekranı, sonuçları üç şekilde gösterebilir (aşağıdaki çizime bakın):
  1. Sinyalin AC kısmı birincil ekranda ve DC kısmı da daha küçük olan ikincil ekranda görünür.
  2. DC okuması birincil ekrana aktarılabilirken AC okuması da ikincil ekrana taşınır (çoğu DMM'de).
  3. Birleşik AC+DC değeri, sinyalin eşdeğer rms sinyali değeridir.
     

Referans: Digital Multimeter Principles, Glen A. Mazur, American Technical Publishers.